Na przełomie XIX i XX wieku Powiśle oraz Żuławy nazywane były ziemią malborską. Ten właśnie obszar pod względem etnograficznym postanowił zbadać i opisać ks. Władysław Łęga (1889–1960), etnograf. Praca trwała około dwóch dekad, a jej podsumowaniem była książka „Ziemia malborska. Kultura ludowa”. Publikacja po raz pierwszy ukazała się nakładem Instytutu Bałtyckiego w 1933 roku. Ksiądz Łęga opisał kulturę ludową, którą podzielił na trzy zasadnicze części: materialną, społeczną i duchową.

Bazą źródłową były zebrane przez niego materiały z powiatów przynależących wówczas do Niemiec: sztumskiego, kwidzyńskiego i malborskiego, a także leżącego w obszarze Wolnego Miasta Gdańsk powiatu Wielkie Żuławy i polskiej enklawy – tzw. Rzeczpospolitej Janowskiej w powiecie gniewskim, a następnie tczewskim. Przebadanych zostało około 40 wsi. Etnograf oprócz swoich badań terenowych wykorzystał także dorobek innych badaczy, polskich i niemieckich, co świadczy o jego skrupulatności naukowej. Ponadto w publikacji ks. Władysław dość silnie akcentował związki tej ziemi z Polską. Tak naprawdę ks. Władysław Łęga przez całą swoją karierę naukową udowadniał polskość badanych przez siebie terenów, w tym Powiśla. Dodać należy, że styczność z kulturą ludową Powiśla ks. Władysław miał od najmłodszych lat. Pochodził z okolic Sztumu, a lokalną tradycję zaczął poznawać już we wczesnym dzieciństwie, w domu rodzinnym. Pielęgnowali ją jego rodzice. Monografia ks. Łęgi, tuż po wydaniu, cieszyła się dużym zainteresowaniem. Doczekała się kilku przychylnych recenzji. W prestiżowym „Kwartalniku Historycznym” Janusz Staszewski stwierdził: „Praca ks. dr. Łęgi odnosi się zasadniczo do etnografii, jednakże i dla historyka stanowi ona ciekawą lekturę. Praca ta jest pewnego rodzaju encyklopedią wierzeń, podań i obyczajów ziemi malborskiej. (…) zawiera liczne i ciekawe materiały dla historyka, który chce się zajmować sprawami pomorsko-pruskimi. Ujęta ciekawie, interesująco napisana, przemyślana i sumiennie zestawiona”. W tym roku mija 85. rocznica wydania książki „Ziemia malborska. Kultura ludowa”, co stało się pretekstem do jej wznowienia. – Do momentu reedycji pozycja ta była trudno dostępna dla zainteresowanych dziejami Powiśla i Żuław. Towarzystwo Miłośników Ziemi Sztumskiej wspólnie z wydawnictwem Region zdecydowało się wydać ją ponownie. Wcześniej tekst poddano uwspółcześnieniu pod względem językowym – tłumaczy Krystian Zdziennicki, autor jednego z komentarzy do publikacji. Drugi napisała dr Aleksandra Paprot-Wielopolska, pomysłodawczyni projektu wydawniczego.