Na wniosek Grażyny Wosińskiej, dziennikarki i popularyzatorki lokalnej historii, we wtorek 6 czerwca na grobie bosmana Jana Gierygi odsłonięto tabliczkę z napisem „Grób weterana walk o wolność i niepodległość Polski”. Miano to przyznaje Instytut Pamięci Narodowej.

- Przychodząc na grób śp. Jana Gierygi, odmawiając modlitwę, zapalając znicze, zatrzymując się na chwilę refleksji, pokazujemy żywą lekcję historii i patriotyzmu. Pokazujemy miłość do ojczyzny, którą trzeba bronić, o którą trzeba walczyć tak jak walczył Jan Gieryga - powiedziała Sylwia Chomicz z Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Gdańsku.

W spotkaniu wzięli udział najbliżsi Jana Gierygi. Jego wnuk, Szymon, podziękował za inicjatywę i spotkanie. Warto zaznaczyć, że na apelu obecna była również młodzież szkolna - przedstawiciele Szkoły Podstawowej nr 1 im. Adama Mickiewicza i Publicznej Szkoły Podstawowej SPSK im. św. Franciszka z Asyżu. - Myślę, że jesteście tutaj najważniejszymi osobami, bo to od was zależy czy pamięć o takich ludziach, jak Jan Gieryga przetrwa - powiedziała G. Wosińska.

Jan Gieryga (1905-1953) od 1924 roku służył w Marynarce Wojennej II RP. Walczył w wojnie obronnej 1939 roku służąc na ORP „Mewa” w stopniu bosmana. Pierwszego dnia wojny został ranny w kark. W kwietniu 1945 roku przyjechał do Elbląga wraz z Morską Grupą Operacyjną, jako przedstawiciel Związku Marynarzy i Straży Portowej. Do portu Sowieci nikogo nie wpuszczali. Aresztowany przez UB 28 września 1945 roku i doprowadzony do siedziby bezpieki w willi przy ul. Królewieckiej w Elblągu. Powołani zostali fałszywi świadkowie, którzy twierdzili, że Gieryga jest niemieckim zbrodniarzem. W konsekwencji tego oskarżenia funkcjonariusze chcieli odebrać mu mieszkanie i zająć jego mienie. Uniewinniony na wolność wyszedł 16 marca 1946 roku; w swoim domu zastał prześladowców z UB, którzy prowadzili przesłuchania w Elblągu. Nigdy nie zostali ukarani i nie zwrócili zagarniętego mienia.
 
Instytut Pamięci Narodowej ewidencję grobów prowadzi na mocy ustawy z o grobach weteranów walk o wolność i niepodległość Polski z 22 listopada 2018 r. Obecnie w całym kraju do ewidencji wprowadzonych zostało już ponad 6 tys. grobów.

Grób Jana Gierygi jest pierwszym w Elblągu oznakowanym grobem weterana. G. Wosińska zapowiedziała, że to początek akcji. - Chcę, żeby groby wszystkich „elbląskich” weteranów były oznakowane. Jest to niezwykle ważne, ponieważ tabliczka „Grób weterana” powinna wzbudzić zainteresowanie zarówno dorosłych jak i młodzieży. Wtedy pamięć przetrwa w następnych pokoleniach - podkreśliła.